Chyba każdy słyszał przynajmniej raz w swoim życiu słynne „nie garb się”. Jednakże o fakcie konieczności dbania o kręgosłup przekonujemy się zwykle wówczas, kiedy zaczyna dokuczać nam jego ból.
Kręgosłup człowieka to nie tylko rodzaj „rusztowania” podtrzymującego całe nasze ciało. To przede wszystkim tunel wytworzony z kręgów, wewnątrz którego znajduje się rdzeń kręgowy. Za jak wiele różnorakich dolegliwości odpowiada nasz kręgosłup można zobaczyć na przedstawieniu graficznym (Obraz 1).
Kręgosłup dorosłego człowieka składa się z 33-34 kręgów, które ułożone jeden na drugim, tworzą ruchomą oś dla głowy oraz tułowia. Kręgosłup leży po grzbietowej stronie ciała. Budujące go kręgi ograniczają kanał kręgowy w którym biegnie rdzeń kręgowy.
Kręgosłup człowieka pełni trzy podstawowe funkcje:
- ochronną (przede wszystkim dla delikatnych struktur rdzenia kręgowego który znajduje się w kanale kręgowym),
- podporową – dźwigając całą górną część ciała człowieka,
- funkcję ruchu który odbywa się pomiędzy poszczególnymi segmentami ruchowymi (z wyłączeniem nieruchomej kości krzyżowej)
Jeżeli chodzi o samą biomechanikę kręgosłupa to szczególną funkcję w niej pełnią krążki międzykręgowe. Krążki te zbudowane są z odpornej na naciski części zewnętrznej (pierścień włóknisty) oraz uwodnionej części środkowej (jądro miażdżyste). Jądro spełnia funkcję „poduszki wodnej”, absorbującej chwilowe naciski działające
w osi obciążenia. Najważniejsze zadania jądra miażdżystego to:
- adaptacja i jednakowe rozdzielanie zewnętrznego nacisku na pierścień włóknisty i blaszki pokrywające,
- amortyzacja wstrząsów,
- spełnianie funkcji łożyska kulowego przy ruchach kręgosłupa.
W rzeczywistości nie do końca wiadomo ile wieków temu i gdzie dokładnie zaczęło rozwijać się kręgarstwo. Są zapisy mówiące o tym że już w starożytnych Chinach stosowano masaż w leczeniu różnorakich schorzeń, inne dokumenty twierdzą że także Hipokrates znał ową metodę leczniczą i uważał zmiany w ustawieniach poszczególnych kręgów względem siebie za bezpośrednią przyczynę wielu chorób. Faktem bezsprzecznym jest natomiast, że dawniej kręgarstwo było najbardziej popularne na wsiach. Ludzie, którzy się nim parali, byli często uważani za swojego rodzaju cudotwórców, często ciesząc się okoliczną sławą. Dokładny, szczegółowy opis 148 przypadków, w których cierpienia ludzi związane były z uszkodzeniami lub też nadwrażliwością kręgosłupa, opisali dwaj Amerykanie w 1834 roku. To najstarszy zachowany wiarygodny opis praktyk kręgarskich. W czasach nam już współczesnych pradawna wiedza kręgarzy i znachorów została dokładnie zweryfikowana, głównie pod względem medycznym, i jest stosowana jako uznana część działalności medycznej pod nazwą chiropraktyka lub terapia manualna. Nazwa taka ma swoje korzenie w złożeniu dwóch słów z języka greckiego: ,,chiro” (czyli ręka) i ,,practicors” (czyli czynione).1
Rehabilitacja i terapia manualna w Krakowie
Każda, nawet najmniejsza, zmiana w kręgosłupie ma wpływ na funkcjonowanie naszego organizmu. Lecząc skrzywienia lub też zablokowania w stawach kręgosłupa można zlikwidować ból oka, głowy, liczne alergie, a nawet przywrócić sparaliżowanemu władzę w nogach. Właśnie takimi przypadkami zajmuje się jedna z dziedzin kręgarstwa – chiropraktyka. Zupełnie niezależny ruch chiropraktyki zapoczątkowany został w Stanach Zjednoczonych z końcem XIX w, kiedy to amerykański lekarz David Daniel Palmer zyskał sławę po tym jak wyleczył jednego ze swoich pacjentów z głuchoty podczas manipulowania przesuniętym kręgiem. Na początku XX wieku chiropraktyka była metodą leczenia bólu pleców oraz innych dolegliwości kręgosłupa i kończyn. Dzisiaj sztuka chiropraktyki jest ważnym przedmiotem nauczania w wielu szkołach na całym świecie. Posiada różne swoje odmiany, chociażby metoda mechanistyczna która polega na usprawnianiu stawów kręgosłupa i kończyn, a następnie przywracaniu równowagi mięśniowej. Inne techniki chiropraktyki oddziałują na aparat ruchu, a tym samym na cały organizm. W Polsce umiejętności z zakresu chiropraktyki posiadają specjaliści rehabilitacji oraz absolwenci Akademii Wychowania Fizycznego.2
Inną dziedziną wywodzącą się z kręgarstwa jest Osteopatia. To terapia, w której stosuje się delikatne manipulacje na całym ciele pacjenta: kościach, mięśniach, więzadłach i tkankach, w celu zlikwidowania uczucia niewygody, poprawienia ruchliwości stawów i przywrócenia pełnego zdrowia. Tutaj trzeba zaznaczyć, że jest to pierwsza w pełni regulowana przez prawo dziedzina medycyny naturalnej, traktowana na równi z nurtami medycyny konwencjonalnej. Dzisiaj w Wielkiej Brytanii korzysta z niej ponad pięć milionów pacjentów rocznie, a w Stanach Zjednoczonych ta liczba przekracza 100 milionów osób.
Osteopatia uzdrawia całe ciało. Została stworzona w 1874 roku przez amerykańskiego chirurga wojskowego Andrew Taylora Stilla. Zgodnie z filozofią Hipokratesa Still był głęboko przekonany, że „możliwości wyleczenia choroby tkwią w samym organizmie”. Według niego, ludzie zapadają na choroby na skutek przeciążenia organizmu, który prowadzi w efekcie do zakłóceń w jego funkcjonowaniu.3
Kręgarstwo opiera się na teorii (która jest potwierdzona przez medycynę tradycyjną) jakoby część chorób spowodowana była istotną dysfunkcją kręgosłupa.
Nerwy rdzeniowe które zlokalizowane są w najróżniejszych odcinkach kręgosłupa
mają wpływ na cały organizm człowieka (chociażby oczy, uszy, jamę ustną, głowę,
organy wewnętrzne, przeponę, żołądek, wątrobę – ponownie odsyłam do zobrazowania graficznego problemu na stronie 3, obraz1).
Ucisk na włókna nerwowe kręgosłupa może powodować całą masę różnych przypadłości. Pojawiające się dolegliwości są najczęściej związane z lokalizacją a także stopniem zaawansowania uszkodzenia układu kostnego. 4
Skutki przesunięcia kręgów w kręgosłupie
Kręgarstwo opiera się na czterech podstawowych technikach leczniczych (zwanych chwytami). Wszystkie cztery techniki, za swoje główne zadanie, mają przywrócić pełną ruchomość w zablokowanych segmentach kręgosłupa albo stawach kończyn:5
- Masaż, ale nie typowy klasyczny, a specjalny rodzaj masażu leczniczego,
- Metodę trakcji która polega na rozciąganiu kręgosłupa na specjalistycznym stole (metoda która uwalnia nerwy uciśnięte przez poprzesuwane kręgi),
- Mobilizację czyli zabieg powtarzania specjalistycznych ruchów w dowolnym segmencie kręgosłupa bądź stawów, który ma na celu poprawę ruchomości, a więc zlikwidowanie zaburzeń w danym odcinku kręgosłupa,
- Manipulację czyli działania które ma na celu zupełne uwolnienie uciśniętego dysku lub nerwów, co z kolei umożliwia szybkie pozbycie się dokuczającego bólu.
Zabieg wykonany w sposób prawidłowy i fachowo przeprowadzony może nie tylko uwolnić pacjenta od uciążliwego bólu kręgosłupa, stawów lub też korzonków, ale czasem nawet uratować przed koniecznością operacji. Kręgarstwo najczęściej stosowane jest w leczeniu zaistniałych dysfunkcji układu mięśniowo-szkieletowego. W dużym skrócie można określić że polega na ręcznym manipulowaniu w obszarze kręgosłupa celem właściwego ustawienia kręgów w odpowiedni sposób (czyli tak aby nie uciskały one nerwów odchodzących od rdzenia kręgowego). Kręgarstwo umożliwia także przywrócenie niekiedy nawet pełnej ruchomości stawów, więzadeł, a także jest w pełni skuteczną alternatywą dla preparatów przeciwbólowych. 6
Jak zgodnie podkreślają specjaliści, terapia manualna różni się od „ludowego kręgarstwa” tym, że profesjonalny fizjoterapeuta przed wykonaniem każdego zabiegu zawsze przeprowadzi badanie fizykalne (ortopedyczne albo neurologiczne). Powinno się zabrać ze sobą zdjęcie rentgenowskie, opis z rezonansu magnetycznego albo opis badania przeprowadzonego tomografem komputerowym. Doświadczony fizjoterapeuta może, i to z wielkim prawdopodobieństwem, zdiagnozować dysfunkcje somatyczną opierając się tylko na samych objawach i badaniach fizykalnych, ale profesjonalne badania zawsze są bardzo pomocne. Badania fizykalne opierają się głównie na ocenie postawy ciała pacjenta przez sprawdzenie ułożenia łopatek i położenia miednicy (pomocne np. w stwierdzeniu skoliozy), sprawdzeniu długości kończyn dolnych (ewentualna różnica w długości nóg może fizjologicznie uwarunkowana, lub może być skutkiem skośnie ustawionej miednicy).
PRZYPISY:
1. Krukowski O., Kręgarstwo jako nowa metoda leczenia, wydawnictwo własne autora, Wilno, 1926, s.31,
2. Winczewski M., Kręgarstwo dla każdego, Wydawnictwo Studio Astropsychologii, Białystok, 2010, s.41,
3. ks. Pawłowski M., Kręgarstwo, wydawnictwo własne autora, 1926, s.51,
4. Krukowski O., Kręgarstwo jako nowa metoda leczenia, wydawnictwo własne autora, Wilno, 1926, s.21,
5. Winczewski M., Kręgarstwo dla każdego, Wydawnictwo Studio Astropsychologii, Białystok, 2010, s.38,
6. ks. Pawłowski M., Kręgarstwo, wydawnictwo własne autora, 1926, s.17,
BIBLIOGRAFIA
1. Krukowski O., Kręgarstwo jako nowa metoda leczenia, wydawnictwo własne autora, Wilno, 1926,
2. ks. Pawłowski M., Kręgarstwo, wydawnictwo własne autora, 1926,
3. Winczewski M., Kręgarstwo dla każdego, Wydawnictwo Studio Astropsychologii, Białystok, 2010,
Zachęcam do pozostawienia opinii na temat mojej osoby po wykonanych zabiegach na moim profilu w Google+.