Skolioza – potocznie zwana bocznym skrzywieniem, to według Wejsfloga odchylenie osi anatomicznej (linii wyrostków kolczystych) od osi mechanicznej kręgosłupa w płaszczyźnie czołowo-strzałkowej. Jednak za rzeczywiste boczne skrzywienie kręgosłupa należy uznać tylko i wyłącznie wielopłaszczyznowe zniekształcenia.
Okresy krytyczne dla posturogenezy – największe ryzyko wystąpienia lub progresji wady: wiek szkolny, okres intensywnego wzrostu (skok pokwitaniowy)
Wada ta polega na wielopłaszczyznowej deformacji kręgosłupa
Do deformacji może dochodzić we wszystkich 3 płaszczyznach:
- W płaszczyźnie czołowej – odchylenie od linii kręgosłupa w prawo lub lewo(boczne skrzywienie)
- W płaszczyźnie strzałkowej- zmiana kształtu i wielkości krzywizn dochodzi so spłaszczenia kifozy piersiowej lub moment jej zlordozowania
- W płaszczyźnie poprzecznej: rotacja i torsja kręgów, skutkiem czego jest powstawanie garbu żebrowego i wału mięśniowego
Badanie oglądowe diagnozujące skoliozę:
- badanie w 4 pozycjach z tyłu, skłon w przód, z boku, z przodu
- wybieramy pozycję nawykową (pozycja swobodna/ w rozkroku na szerokość stopy (na szerokość stawów biodrowych), palce lub pięty w jednej linii, ręce wzdłuż ciała, kobiety upięte włosy by odsłonić kręgosłup.
- zwracamy uwagę na:
- z tyłu (pacjent stoi do nas tyłem): kąty szyjno barkowe (sprawdzamy symetrię), wyrostki barkowe łopatki, kąty dolne łopatki, trójkąty talii (przestrzeń między talerzem kości biodrowej, klatką a luźno zwisającą ręką), !kształt (obrysy) i wysokość talerzy biodrowych!, kolce biodrowe tylne górne, !! przebieg wyrostków kolczystych kręgosłupa !! (najważniejszy element- przejeżdżamy palcem wskazującym od góry w dół lub obejmując je dwoma palcami)
- skłon w przód (swobodny, ramiona swobodnie zwisają, głowa między nimi): położenie lewej i prawej strony grzbietu) ma wykryć zjawisko rotacji (np. garb żebrowy lub wał mięśniowy), sprawdzamy czy kręgosłup stanowi jednolity łuk na całej długości (ruchomość kręgosłupa) , daje informacje o rodzaju skoliozy (czynnościowe, twarda) i możliwość korekcji skoliozy, prognozowanie i diagnostyka;
- z boku: oceniamy wielkość wygięcia fizjologicznego
- z przodu: wysokość kolców przednich górnych, obrysy talerzy kości biodrowej, kąty szyjno-barkowe, trójkąt tali, wysokość wyrostków barkowych
Skolioza: prawostronna i lewostronna (zależy od kierunku wygięcia łuku)
Biologicznie plastyczny – krąg którego proces kostnienia nie uległ zakończeniu
Tkanki miękkie – więzadła, mięśnie
Torsja – obrót w czasie którego biologicznie plastyczny krąg napotykając na opór ze strony tkanek miękkich przykręgosłupowych ulega deformacji (zmiana strukturalna typowa dla III etapu powstawania wady)
Rotacja= Obrót
Torsja= Skręcenie
Skutkiem rotacji są:
- Garb żebrowy (w miejscu, gdzie występują żebra) – odcinek piersiowy
- Wał mięśniowy- powstaje w odcinkach gdzie nie ma żeber – odcinek lędźwiowy
Podział wg Kinga:
- Wg. Kinga – skrzywienie pierwotne w odcinku lędźwiowym i wyrównawcze skrzywienie odcinka piersiowego, kąt skrzywienia lędźwiowego jest większy od piersiowego
- Wg. Kinga – skrzywienie pierwotne w odcinku piersiowym i wyrównanie skrzywienia w odcinku lędźwiowym, kąt skrzywienia piersiowego jest większy od lędźwiowego.
- Skrzywienie odcinka piersiowego , bez zmian w odcinku lędźwiowym
- Długie jednołukowe skrzywienie, piersiowo- lędźwiowe
- Podwójne skrzywienie w odcinku piersiowym
Skrzywienie pierwotne – powstało pierwsze w czasie.
Podziały:
- Ze względu na liczbę krzywizn:
- Jednołukowe
- Dwułukowe
- Wielołukowe
- Ze względu na stopień mechanicznego wyrównania się:
- Wyrównanie
- Niewyrównanie
- Ze względu na stopień wyrównania się czynno- biernego skrzywienia:
- Skrzywienie wyrównuje się czynnie za pomocą napięcia mięśni
- Skrzywienie wyrównujące się biernie poprzez ułożenie na boku, zwis itp.
- Niewyrównywane, ani czynnie, ani biernie ale bez utrwalonych zmian strukturalnych
- Niewyrównywane, ani czynnie, ani biernie ale z utrwalonych zmianami strukturalnymi
Podział radiologiczny wg. Grucy
- 30o
- 30o-60o
- 60o-90o
- > 90o
Objawy:
- I-rzędowe – związane z kręgosłupem bezpośrednio
- Bocznie i przednio – tylne wygięcie kręgosłupa o charakterze: a) pierwotnym, b) wtórnym
- Rotacja kręgów
- Torsja kręgów
- Zwężenie krążków międzykręgowych
- II-rzędowe – dot. klatki piersiowej, miednicy
- Garb żebrowy tylny i przedni
- Wgłębienie (depresja) żebrowe tylne i przednie
- Wał mięśniowy
- Przesunięcie klatki piersiowej
- Nachylenie i torsja klatki piersiowej
- Asymetria ustawienia miednicy
- III- rzędowe
- Asymetria ustawienia łopatek
- Asymetria trójkątów tali
(na podstawie objawów III rzędowych nie oceniamy rodzaju skoliozy)
Patomechanika skolioz:
- Etap I: obserwujemy wyboczenie, zaburzenie przestrzeni międzykręgowych: po stronie wew. łuku zbliżają się, po stronie zew. oddalają się. Mięśnie od wew. ulegają przykurczu, a na zewnątrz od łuku są osłabione, rozciągnięte
- Etap II : zwiększenie wady, powstawanie kręgów klinowatych
Rehabilitacja i terapia manualna w Krakowie
W sekcji O mnie znajdą Państwo potwierdzenie moich kompetencji i kwalifikacji jako licencjonowanego fizjoterapeuty. Zachęcam do pozostawienia opinii na temat mojej osoby po wykonanych zabiegach na moim profilu w Google+. W dziale Rehabilitacja, Terapia manualna, Chiropraktyka i Masaż leczniczy znajdą Państwo opisy poszczególnych zabiegów, jej historię oraz metody. W zakładce Zabiegi znajdą Państwo wszystkie wykonywane przeze mnie zabiegi w moim gabinecie.